Vi tilrår at du alltid nyttar siste versjon av nettlesaren din.
Når krisa kjem
Har du nettopp oppdaga at ein nær deg har ein pengespelavhengigheit? Då kan alt kjennast kaotisk og overveldande. Denne modulen gir deg konkrete råd for kva du kan gjere her og no: korleis avgrense speling, stoppe økonomiske skadar og finne hjelp raskt. Du får oversikt over tiltak som gir kontroll – og korleis du kan søkje støtte som pårørande.
Dette er ei side som oppsummerer informasjonen og strategiane frå meistringsprogrammet. Oppsummeringa dekkjer innhald og lenker til innhald som er spesielt nyttig når krisa har oppstått. Krisesituasjonen kan for eksempel vere at ein nyleg har fått vite at personen ein er pårørande til er pengespelavhengig, og ein kjenner seg rådvill.
Det å vere pårørande til nokon med pengespelproblem handlar om å vere uroa for nokon si pengespeling. Uroa kan vere både liten og stor.Ein kan vere ein partnar, eit familiemedlem, ein ven eller ein kollega.
Pengespelavhengigheit rammar relativt få i Noreg – om lag 0,6 % av befolkninga har ei avhengigheit til pengespel, og ytterlegare 2,3 % visar risikofylt speling. Likevel er nær 15 % av befolkninga pårørande til nokon med pengespelproblem.
Pengespelavhengigheit betyr at spelinga har blitt ukontrollerbar og held fram, sjølv om ho skapar problem.
Det kan vere eit stort sjokk når ein som pårørande plutseleg får vite om eit pengespelproblem. Det er stor variasjon i reaksjonane som kan vekkjast. For dei som er i eit parforhold, kan det til dømes oppstå følgjande reaksjonsmønster:
Det er ikkje berre partnarar som er pårørande. Under Vegen vidare – håp, hjelp og fellesskap får du ei liste over relevante hjelpetilbod for deg som pårørande, den speleavhengige og dykk begge to.
Som pårørande til nokon med pengespelavhengigheit kan ein kjenne på eit breitt spekter av kjensler:
Der finst ikkje nokon fasit på korleis ein skal vere pårørande til nokon med pengespelavhengigheit. Det kan likevel vere nyttig å kjenne til dei vanlegaste typane meistringsstrategiar:
konfronterande, tolerant og tilbaketrekt – kva fremmer og hemmar?] Under Eigenomsorg og meistring får du vite meir om meistringsstrategiar og korleis vurdere kva som er rett for din situasjon.
Som pårørande kan du kjenne deg rådvill, og ønskje å finne løysingar på situasjonen. Dette kan innebere eit ønskje om å finne måtar den med pengespelproblem kan avgrense spelinga si – altså korleis få kontroll. Her finn du ei liste over nokon tiltak for å avgrense speling her og no. Du kan snakke om tiltaka med den du er pårørande til.
Korleis avgrense speling her og no?
Eigendefinerte grenser for bruk av pengar og tid på pengespel er relevante for alle som driv med pengespel. Dersom spelinga har begynt å kome ut av kontroll, kan det òg vere nyttig å ta i bruk hjelpemiddel. Det kan hindre vidare økonomiske skadar og andre skadar frå spelinga. Her er nokon hjelpemiddel i rekkjefølgje, frå mindre til større ytre hjelp:
Bruk funksjonar for bindande taps- og tidsgrenser på spelsider.
Ekskluder deg frå spelsider.
Bruk programvare som blokkerer alt spelrelatert innhald på PC/Mac og mobil, for eksempel Gamban, Betfilter, Gamblock og fleire.
Bruk mobiltelefon utan smartfunksjonar.
Bruk bankkort utan nettkjøpsfunksjon.
Overfør økonomisk kontroll til pårørande eller økonomisk verje (rådfør deg med NAV).
Dette er skadereduserande tiltak. Sjå lista over hjelpetilbod for meir langvarige løysingar.
