Vi tilrår at du alltid nyttar siste versjon av nettlesaren din.
logo Helse Bergen

Granulomatose med polyangiitt

Granulomatose med polyangiitt er ein sjeldan sjukdom som kjem av betennelse i små blodkar. Sjukdommen vart tidlegare kalla Wegeners Granulomatose. Granulomatose med polyangiitt er ein såkalla autoimmun sjukdom, det vil seie at immunforsvaret til kroppen er overaktivt og angrip eige vev.

Utbreiing og årsak

Granulomatose med polyangiitt er ein sjeldan sjukdom som rammar mellom 2 og 12 personar per million menneske per år. Sjukdommen er langt vanlegare i Nord-Europa enn i Sør-Europa.

Årsaka til sjukdommen er ikkje fullstendig kartlagd, men ein reknar med at fleire ulike faktorar har ein innverknad.

Utgreiing

Symptom og teikn på sjukdom

Granulomatose med polyangiitt kan gi symptom frå mange ulike organsystem. Dei vanlegaste er:

  • tett eller rennande nase
  • til tider sekresjon blanda med blod
  • betennelse i bihòler
  • hoste
  • ulik grad av pustevanskar
  • funn av blod og eggekvitestoff i urinen

Ein kan også kjenne seg hås og sår i nasen eller munnhòla, og få betennelse i auget. Smerter i øyra og høyrselstap kan oppstå, og ein kan til tider sjå raudlilla forandringar i huda. Dei fleste har generelle symptom som feber, smerter frå ledd, trøyttleik og vekttap. Dei fleste som har diagnosen Granulomatose med polyangiitt har også bestemde antistoff i blodet (Anti-nøytrofilt cytoplasma antistoff, forkorta ANCA).

Fastsetje diagnose

Diagnosen blir fastsett på bakgrunn av symptom og funn ved samtale og undersøking, blodprøvar og biletundersøkingar. Ved blodprøvar kan ein til dømes sjå antistoff, og dessutan høg senking og hurtigsenking (CRP). Røntgen eller CT-bilete av lunger kan avdekkje lungeforandringar, medan ein ved CT-undersøking av bihòlene kan finne betennelse. Ofte er det også nødvendig å ta prøve (biopsi) frå eit påverka organ for å kunne fastsetje diagnosen. Det vanlegaste er å ta prøve frå nyre, nase, hud eller lunge.

Behandling

Når diagnosen er fastsett, blir det som oftast starta behandling med immundempande medisinar, ofte rituximab saman med relativt høge dosar med Prednisolon. Prednisolondosen blir etter kvart gradvis redusert. Behandlinga har til hensikt å stoppe sjukdomsaktiviteten og etterpå redusere risikoen for at han blussar opp igjen.

Oppfølging

Alle pasientar med Granulomatose med polyangiitt blir følgde opp ved revmatologisk avdeling og fastlegen, eventuelt i samarbeid med nyreavdelinga. I starten etter at diagnosen er sett, er det vanleg med hyppige kontrollar. Når sjukdommen er godt behandla, held det med kontrollar.

Kontakt

Gamle hovedbygg Revmatologisk avdeling

Kontakt Revmatologisk avdeling

Oppmøtestad

3. etasje i Gamle hovedbygg på Haukeland

Gamle hovedbygg

Jonas Lies vei 71

5053 Bergen

Finn fram

Transport

Reiseutgifter
Som regel gjennomfører du reisa di på eiga hand og søker om å få dekt reiseutgiftene i etterkant.
Les meir om å få dekt ei pasientreise

Planlegging
I utgangspunktet vel du sjølv kva transportmiddel du reiser med til behandling.
Les meir om planlegging av pasientreisa di

Rettar/Rettane dine
Hovedregelen er at pasientreiser bli dekt med ein standardsats per kilometer. Ved behov kan også nødvendige tilleggsutgifter bli dekt.
Les meir om rettane dine ved pasientreiser

Tilrettelagt transport
Helseekspressen
Avdeling for pasientreiser i Helse Bergen ​

Praktisk informasjon

Du betaler ingen ting når du er innlagt på sengepost ved avdelinga.

For polikliniske undersøkingar blir pasientane belasta med eigenandel. For tida er satsen 375 kr (jamfør poliklinikkforskrifta) og dette beløpet inngår i eigendelstaket. 

I tillegg til eigendelen kan du bli belasta for pasientbetaling (75 kr) for eventuelle bandasjar og bedøving som blir nytta ved undersøkinga/behandlinga. Pasientbetalinga på 75 kr er ikkje omfatta av eigendelsordninga.

Avdelinga tek ikkje imot betaling. Etter behandling vil du motta SMS der du kan velje betaling med Vipps eller faktura. 

Dersom du ikkje møter til tildelt time (eller avbestiller seinare enn 24 timar før avtalt tid) blir du belasta m​​ed 1125 kr (uavhengig om du har frikort eller ikkje.)

Les meir om eigendelar og betaling på sjukehus og poliklinikk på helsenorge.no

Vi ber deg ta med ei oversikt over medikamenta du eventuelt brukar. Resultatet av undersøkinga blir sendt til tilvisande lege og fastlege.

Skal du innleggast på sengepost må du ta med deg toalettsaker, tøy osv. Sjukehuset kan ikkje ta ansvar for verdiar, så vi ber om at ein ikkje tar med seg verdisaker ved innlegging.

Skal du til rehabilitering må du ta med deg treningstøy og badetøy.

​For å bli utredet/behandla ved Revmatologisk avdeling må ein tilvisast av lege. Når avdelinga har mottatt tilvising vil vi innan 10 verkedagar sende brev om ventetid og om det er aktuelt med poliklinisk undersøking eller opphald på sengepost.

Ved nyleg oppståtte akutte leddbetennelsar har poliklinikken tilbod om øyeblikkeleg hjelp.

Tilvisande lege tar då telefonisk kontakt med revmatolog på vakt for tildeling av akutt-time.  

Tilvisingar frå fastlege på nye pasientar blir behandla fortløpande og frist for start av helsehjelp blir gitt etter nasjonale retningslinjer etter kor alvorleg sjukdomen er. Vurderinga blir gjort på grunnlag av opplysingar i tilvisinga frå fastlegen.

Dersom du har fått tildelt time langt fram i tid og meiner at du burde få kortare frist, eller dersom du er blitt dårlegare i ventetida må du kontakte fastlegen din. Fastlegen kan ta kontakt med avdelinga for å føye til nye opplysningar og få framskunda timen.

Du kan følge med på forventa ventetid over kor lang tid dei lavest prioriterte pasientane maksimalt må vente. Gå inn på Helsedirektoratets sider: www.frittsykehusvalg.no.

Når du skal på besøk eller følgje ein pasient på sjukehuset, må du gjere deg kjent med gjeldande rutinar.

​Les meir om besøkstider og -reglar på sjukehuset​

Alle pasientar og besøkande kan bruke gratis trådlaust internett på dei fleste områda på sjukehuset.

Gjest.ihelse.net er eit trådlaust nettverk for besøkande, pasientar og tilsette. Slik koblar du deg til gjestenettet vårt:

  1. Koble deg til det trådlause gjestenettet (gjest.ihelse.net)
  2. Ein nettlesar skal opne seg automatisk. (Om påloggingsvindauget ikkje dukkar opp, forsøk å opne nettlesaren manuelt).​
  3. Trykk "Godta" når du har lest og forstått vilkåra.

Innlogginga skjer automatisk på einingar etter første pålogging, så lenge kontoen er aktiv. Det skal bare være nødvendig å logge seg på éin gong per eining per 31 dagar. 

 
Trøbbel med å kople til trådlaust internett?
Sjukehuset har dessverre dårleg nettverk nokre stader. Du kan derfor ha problem med å få logga deg på nettverket. Vi beklagar dette, og jobbar med å utbetre dette.
 
Har du ein nyare mobiltelefon, og problem med å kople det til trådlaust gjestenett på sjukehuset? Det kan skuldast nettverksinnstillingane på telefonen din.