Undersøking, computertomografi abdomen/bekken

CT av magen, Kysthospitalet

CT er ei røntgenundersøking der vi tar tverrsnittbilete av aktuelle område i kroppen.

Kvifor gjer vi undersøkinga?

CT-undersøking er nyttig for å: 
  • undersøke blødningar, aneurismer (utposninger på blodkar), hjernesvulstar og hjerneskader 
  • oppdage svulstar og andre prosesser i heile kroppen 
  • vurdere om kreftbehandling verkar 
  • avklare infeksjonar og betennelsestilstandar 
  • vurdere organskadar etter skader (traumer) 
  • vurdere tilstandar i muskel og skjelett 
  • ta vevsprøve (biopsi)  
CT-undersøkinga blir ofte gjort med tilførsel av kontrast i blodåra, for å få betre biletinformasjon. Nokre gonger må ein i tillegg drikke vatn eller kontrast før undersøkinga. 

Tilvising og vurdering

Tilvising frå lege på sjukehuset eller primærhelsetenesta.

Tilvisinga må innehalde informasjon om 
 
  • kreatinin/eGFR for undersøkingar som krev kontrastmiddel. Skriv inn dato for prøvetaking. eGFR må rekvirerast primært ved prøvetaking. Det er ikkje nok å rekvirere kreatinin. 
  • det er akutt hjelp, eller om pasienten skal innkallast til time. Vi treng å vite kva som er avtalt med pasienten. 
  • hastegrad
  • pasienten er gravid
  • pasienten har behov for tolk, og kva språk pasienten snakkar. Tolken kan ikkje vere gravid. 
  • pasienten sin mobilitet. 
  • tidligare reaksjoner på kontrastmiddel ved undersøkingar som krev intravenøs kontrast. 
 
Kliniske opplysningar i tilvisinga må innehalde: 
 

  • Om pasienten: Kort om det aktuelle: Årsak til at pasienten blir tilvist, symptom, tidlegare sjukdomar og risikofaktorar.  
  • Funn og fakta: Kort om viktige, aktuelle funn ved undersøkinga, aktuelle blodprøver, tidlegare radiologiske undersøkingar. 
  • Klinisk problemstilling: Tentativ diagnose, kva er mistenkt, kva ønsker du å få undersøkt. 
 
Dette har betydning for val av CT-protokoll og at bileta dekker det de spør etter. 

 

 

Før

Nokre CT-undersøkingar kan innebere førebuingar som blodprøvetaking eller faste/tarmtømming.  Førebuingane varierer ut frå kva som skal undersøkast. Informasjon om korleis du skal førebu deg til undersøkinga vil du få i innkallingsbrevet eller ved avdelinga når timen blir avtalt. Gi beskjed til legen som tilviser deg dersom du har forhøga stoffskifte, eller om du tidlegare har hatt reaksjoner på intravenøs kontrast, som har krevd behandling.

CT blir vanlegvis ikkje brukt ved graviditet. Er du gravid må du kontakte tilvisande lege og opplyse om dette i god tid før undersøkinga. 

Amming 

Overgang av kontrastmiddel til morsmelk er minimal, og du kan ta CT sjølv om du ammar. 

Førebuing på sjukehuset 

Metallgjenstandar som knappar, glidelås, belte og liknande må takast vekk frå området som skal undersøkast. Dette for å sikre best mogleg kvalitet i bileta. 

Ved CT av mage eller bekken må du i dei fleste tilfelle drikke vatn og i nokre tilfelle vatn tilsett kontrastvæske før undersøkinga.  

CT med intravenøs kontrastvæske 

I nokre tilfelle må vi setje kontrast i blodårene, men dette er avhengig av kva ein skal sjå etter på bileta. 

Dersom du skal ha kontrast i åra, får du eit plastrør (kanyle) lagt inn i ei blodåre. Du vil på førehand bli spurt om du har hatt reaksjonar på kontrastmiddel tidlegare, og enkelte andre risikofaktorar.  

Under

Korleis undersøkinga blir utført vil variere ut fra kva som skal undersøkast.  

Som regel tar undersøkinga mellom 10 - 30 minutt. Sjølve bilettakinga tek berre nokre få minutt.  

Under undersøkinga ligg du på ein motorisert benk, som forflyttar deg gjennom den korte opninga av CT-maskina. Når bileta blir tatt beveger benken på seg. Det er heilt avgjerande for biletkvaliteten at du ligg i ro under heile undersøkinga. Ved nokre undersøkingar blir du bedt om å halde pusten i nokre sekund når bileta blir tatt. Dette for å unngå unødige bevegelsar i lunge- og mageregionen. Undersøkinga er smertefri. 

Personalet går ut av undersøkingsrommet når bileta blir tatt. Dei kan sjå deg gjennom eit vindauge, og høyre deg gjennom ein mikrofon i maskina. 

CT med intravenøs kontrastvæske 

Når kontrasten passerer gjennom organa i kroppen, blir det tatt bilete i serie av dei ulike organa. Når kontrastvæska blir gitt er det vanleg å få ei varmekjensle i kroppen, men denne kjensla forsvinn etter kort tid. 

Etter

Ved CT-undersøking der kontrast er gitt intravenøst, ber vi deg vente på avdelinga i 30 minutt etter at kontrasten blei sett inn. Vi tar ut venekanylen etter ventetida.  

Resultat av undersøkinga 

Bileta blir granska av ein røntgenlege (overlege) som lagar ein skriftleg rapport av kva bileta viser. Rapporten blir sendt legen som tilviste deg. Bileta og rapporten blir lagra i datasystemet vårt.  

Ver merksam

Normalt sett er det ingen risikoforhold forbundet med denne undersøkinga. CT-undersøkinga inneberer røntgenstrålar og undersøkinga skal vere tilpassa slik at stråledosen er så låg som mogleg. 

CT med kontrast 

I svært sjeldne tilfelle kan enkelte få eit kløande utslett på kroppen opptil ei veke etter å ha fått kontrast. Kjøp i så tilfelle reseptfri allergimedisin, evt. kontakt fastlege. 

Røntgenkontrast gir svært sjeldan alvorlege allergiliknande reaksjonar.   

Kontakt

Kysthospitalet i Hagevik Radiologisk avdeling, Kysthospitalet

Kontakt Radiologisk avdeling, Kysthospitalet

Oppmøtestad

Vi held til i 2. etasje på Kysthospitalet i Hagevik.

Kysthospitalet i Hagevik

Hagaviksbakken 25, 5217 Hagavik

Transport

Om du kjem med bil frå Bergen:

  • Følg E39 mot Halhjem/Stavanger til du kjem til avkøyrsel 64. 
  • Ta andre avkøyrsel i rundkøyringa og følg vegen i ca 4 km til du ser sjukehusskiltet.

Om du kjem med bil frå Halhjem:

  • Følg E39 mot Bergen.
  • Ta avkøyrsel 64, ta andre avkøyrsel i første rundkøyringa og første avkøyrsel i neste rundkøyring - og følg vegen ca. 4 km til du ser sjukehusskiltet.


Buss frå Bergen:

  • Rute 600 til Tøsdalsskiftet og derfra rute 602/607 Hagavik.
Buss frå Bergen lufthavn Flesland:

  • Bybanen til Lagunen terminal og deretter bussrute 600 til Tøsdalsskiftet, og så rute 602/607 til Hagavik.​

Buss frå Halhjem:

  • Rute 600 til Tøsdalsskifet og derfra rute 602/607 til Hagavik.

Det er ca 500 meter å gå frå busstoppet ned til sjukehuset.

Reiseutgifter
Som regel gjennomfører du reisa di på eiga hand og søker om å få dekt reiseutgiftene i etterkant.
Les meir om å få dekt ei pasientreise

Planlegging
I utgangspunktet vel du sjølv kva transportmiddel du reiser med til behandling.
Les meir om planlegging av pasientreisa di

Rettar/Rettane dine
Hovedregelen er at pasientreiser bli dekt med ein standardsats per kilometer. Ved behov kan også nødvendige tilleggsutgifter bli dekt.
Les meir om rettane dine ved pasientreiser

Tilrettelagt transport
Helseekspressen
Avdeling for pasientreiser i Helse Bergen 

Praktisk informasjon

​Vi svarer ikkje på førespurnader som gjeld resultat av radiologiske undersøkingar. Desse skal tilvisande lege gå gjennom, med tanke på vidare medisinsk behandling. Du finn prøvesvaret under pasientjournal på helsenorge.no.​ 

Kantine finst i 1. etasje. Den er open kl. 10‐15 alle kvardagar. 

Mobiltelefon er tillat på heile sjukehuset, men vi ønsker at den står på lydlaus når du er på Oppvakningsavdelinga. 

Meld deg i resepsjonen i 1. etasje når du kjem, og gå deretter opp til venterommet i 2. etasje. 

​Det er gratis parkering på området til Kysthospitalet i Hagevik. 

Alle pasientar og besøkande kan bruke gratis trådlaust internett på dei fleste områda på sjukehuset.

Gjest.ihelse.net er eit trådlaust nettverk for besøkande, pasientar og tilsette. Slik koblar du deg til gjestenettet vårt:

  1. Koble deg til det trådlause gjestenettet (gjest.ihelse.net)
  2. Ein nettlesar skal opne seg automatisk. (Om påloggingsvindauget ikkje dukkar opp, forsøk å opne nettlesaren manuelt).​
  3. Trykk "Godta" når du har lest og forstått vilkåra.

Innlogginga skjer automatisk på einingar etter første pålogging, så lenge kontoen er aktiv. Det skal bare være nødvendig å logge seg på éin gong per eining per 31 dagar. 

 
Trøbbel med å kople til trådlaust internett?
Sjukehuset har dessverre dårleg nettverk nokre stader. Du kan derfor ha problem med å få logga deg på nettverket. Vi beklagar dette, og jobbar med å utbetre dette.
 
Har du ein nyare mobiltelefon, og problem med å kople det til trådlaust gjestenett på sjukehuset? Det kan skuldast nettverksinnstillingane på telefonen din.