Vi tilrår at du alltid nyttar siste versjon av nettlesaren din.

Hovudverk hos barn og ungdom

Hovudverk hos barn, og spesielt ungdom, er eit vanleg symptom, og dette er sjeldan uttrykk for sjukdom. Hos dei aller fleste henger hovudverken saman med infeksjonar, vanar som for lite søvn, stress, for lite regelmessig og næringsrik mat og drikke, for lite væskeinntak eller ubalanse mellom trening og kvile.

Ulike typar hovudverk 

Tensjonshovudpine 

Dei fleste barn og unge som rapporterer hovudverk har tensjonshovudpine. Det er ikkje lett å beskrive kor denne hovudverken sit (han kan sitte over heile hovudet), han er mild-moderat i styrke, og blir ikkje forverra ved aktivitet. Barn og unge med denne typen hovudverk kan bli vare for lyd og lys, men har vanlegvis ikkje oppkast, kvalme eller aurafenomen. Aurafenomen er symptom som kan komme før ein får hovudverk, for eksempel at ein oppfattar blinkande lys, at område i synsfeltet kan oppfattast uklare eller falle bort, øyresus, nomenheit i ein del av kroppen eller taleproblem.  

Migrene 

Ei lita gruppe kan ha migrene. Dette er hovudverk som kan sitte på begge sider eller ei side av hovudet, hovudverken er ofte bankande. Nokon har symptom (aura) som kjem før hovudverken. Nokon kan bli lyd og lyssky, få kvalme eller oppkast. Smertene blir beskrivne som moderat-intens kvalitet. Ein kan ha eit blandingsbilde av begge typar hovudverk. 

Medikamentutløyst hovudverk 

Dersom ein ofte tar smertestillande medisinar, kan ein utvikle medikamentutløyst hovudverk. Det vil seie at langvarig og hyppig bruk av smertestillande medisinar kan utløyse hovudverk hos nokon. Behandlinga av denne typen hovudverk er å slutte med medisinar. Hovudverken blir i slike tilfelle ofte verre før han blir betre. 

Tilvising og vurdering

Hovudverk er ein vanleg tilstand hos barn og ungdom. Den blir delt generelt inn i primære hovudverkar (tensjonshovudpine og migrene) og sekundære hovudverkar. Som regel treng ikkje barn og ungdom med hovudverk utgreiing i spesialisthelsetenesta. 

Hovudverk hos barn og unge blir greidd ut og blir behandla i førstelinjetenesta. Likevel har barn og unge med hovudverk med over 6 månaders varigheit og meir enn 4 anfall per månad ifølge Helsedirektoratets prioriteringsrettleiar for pediatri rettleiande rett til nødvendig helsehjelp i spesialisthelsetenesta. Stort skolefråvær, reduserte skoleprestasjonar og nevrologiske symptom som kjem fram under anfall kan endre hastegrad eller vurderingsgrunnlaget for å vurdere pasienten i spesialisthelsetenesta.  

Hovudregel 

Hos dei aller fleste barn og ungdom vil hovudverken betrast med ikkje-medikamentelle tiltak. Ein veldig liten del av barn med hovudverk har ei alvorleg årsak til hovudverken sin. Dei aller fleste vil ha andre nevrologiske symptom i tillegg.  

Kva kan fastlegen gjere? 

Sjå infoskriv frå Norsk foreining for allmennmedisin og Norsk barnelegeforeining (2025) om hovudverk hos barn og ungdom. 

Når bør ein vise til barnelege? 

  • Alltid ved mistanke om underliggande patologi   
  • Hyppige migreneanfall som ikkje har effekt av NSAIDS og paracetamol, evt. triptaner. 
  • Komplisert migrene (t.d. følgde av lammingar eller kramper) 
  • Sekundær hovudverk der dette ikkje kan varetakast av fastlege.  

Kva blir ønskt inkludert i ei tilvising til barnelege?  

  • Generell anamnese og dessutan hovudverkanamnese inkludert opplysningar om søvn, mat, drikke, skjermbruk, fysisk aktivitet og psykososiale faktorar, skolefråvær 
  • Arvelege sjukdommar i familien 
  • Varigheit av symptoma 
  • Forverrande faktorar, eventuelt betrande faktorar 
  • Klinisk undersøking (BT, puls, vekt og høgde, hudfunn, nevrologi og synsfelt og synsundersøking). 
  • Svar på eventuelle prøver og bildediagnostikk   
  • Opplysningar om medikamentbruk og effekt/manglande effekt. Anna behandling?  

Kva kan ein forvente etter at barnet har vore hos barnelege?   

Plan for vidare oppfølging. Mykje av dette kan gå føre seg i primærhelsetenesta. Behandling av medikamentoverforbrukshovudverk er bråseponering. Dette kan gi forbigåande auka hovudverk eit par veker før betring, med auka kontakt mot fastlegen

Utgreiing

 

Utgreiinga har til hensikt å utelukke sjukdommar eller tilstandar som kan gi hovudverk. 

Behandling

Livsstilstiltak er førebyggande mot hovudverk. Uvanar kan også utløyse eller forverre hovudverk. 

Dei aller viktigaste tiltaka for å førebygge hovudverk er trivsel, nok søvn  

på rett tidspunkt, jamleg matinntak, nok rett drikke (ikkje mykje koffein eller energidrikker), nok fysisk aktivitet og frisk luft, ikkje for mykje skjermtid. Det er også viktig å unngå for høgt forbruk av smertestillande medisinar, dette kan også gi hovudverk. I tillegg finst det nokon smertelindrande medisinar ein kan prøve ved behov, det kan fastlege gi råd om. 

6 viktige tiltak for å førebygge hovudverk

Søvnbehov 

6-13 år: 9-11 timar kvar natt 

14-17 år: 8-10 timar kvar natt 

Mat  

Spis cirka kvar 3./4.time   

Drikke 

Behov for drikke er basert på vekt 

Skjermbruk 

Ta bevisste "hjernepausar" 

Fysisk aktivitet 

1 time dagleg – følg generelle helseoppfordringar 

Psykososiale faktorar 

Mistrivsel og stress kan utløyse og forverre hovudverk 

Informasjon til ungdom over 12 år 

Vi anbefaler deg å føre hovudverkdagbok. Dagboka er nyttig for deg og fastlegen når de saman vurderer kva som kan hjelpe deg best. Dette er eit enkelt verktøy som hjelper deg og legen din med å finne ut kva som påverkar hovudverken, og korleis ulike tiltak verkar. I ei hovudverkdagbok skriv du ned:   

  • når du får vondt i hovudet (tidspunkt og kor lenge det varer). 
  • korleis hovudverken kjennest ut (t.d. dunkande, pressande, på ei side eller begge, byter den sida, er henne bak eller rundt auge, i nakken, i panna, ut i skuldrene?). 
  • om det er eit mønster i tida før hovudverken startar (t.d. stress, lite søvn, mat, drikke, mykje skjerm, feber eller forkjøling, fysisk anstrenging). 
  • kva du gjer for å lindre smertene, og om det hjelper.  

Brain Twin – Hovudverkdagbok 

Når bør du kontakte fastlegen?   

Viss hovudverken fortset å vere plagsam eller blir verre, er det viktig å seie frå til fastlegen. 

Oppfølging

Dei fleste hovudverkar blir betra med rette tiltak, men dette kan ta tid. 

Kontakt

Glasblokkene Barne- og ungdomsklinikken

Kontakt Barne- og ungdomsklinikken

Oppmøtestad

Hovudresepsjonen i Glasblokkene 5-8 i 1. etasje, er open alle kvardagar frå 07.00- 21.00, og frå 08.00-21.00 i helg/heilagdagar.

Skal ditt barn ta blodprøvar, skjer dette i Blokk 6 i 1. etasje 
(opningstid måndag-fredag kl. 08.00-15.30). 

Flyfoto av Glasblokkene

Glasblokkene

Haukelandsbakken 1

5021 Bergen

Finn fram

Transport

​Fleire rutebussar går forbi Haukeland. I tillegg finst direkte arbeidsruter mellom bydelane og sjukehuset.
 
​​​​​​På nettsidene til Skyss.no finn du bussruter med oversikt over stoppestader og tider
 
  • Line 5 og 6 har avgang frå Festplassen
  • Line 12 har avgang frå Bystasjonen
  • Line 16E har avgang frå Xhibition i Småstrandgaten
​Busstoppa rundt Haukeland:

  • Ulriksdal for besøkande til Ulriksdal helsepark og Glasblokkene (line 5, 6, 16E)
  • Haukeland sjukehus Nord for besøkande til Glasblokkene, Kvinneklinikken, Augebygget og Haukeland hotell (line 5, 6, 12 og 16E)
  • Haukeland sjukehus Sør for besøkande til Sentralblokka og andre bygg på Haukelandsområdet (line 5, 6, 12 og 16E)
  • Ibsensgate - arbeidsruter

​Nærmaste stoppestad til Haukeland er bybanestoppet Haukeland sjukehus. Banen stoppar nord for Sentralblokka, like ved Glasblokkene, på Haukelandsområdet. Det tar om lag 5 minutt å gå frå stoppet til sjukehuset. 

Sjå rutetabellar og oversikt over stoppestader på Skyss.no

Sjekk nettsida til Flybussen for meir informasjon om ruter og prisar

 

Det er to HC-parkeringsplassar ved Glasblokkene. ​På grunn av byggearbeid er det elles begrensa med parkeringsplassar.

Besøkande parkerer på parkeringsdekket i Sentralblokka. Her er det også fleire HC-parkeringsplassar.

Meir informasjon om parkering på Haukeland universitetssjukehus 

Ein kan gå mellom Sentralblokka og Glasblokkene innandørs via tunnelsystemet.

Praktisk informasjon

I Glasblokkene 5-8 er det ein hovudresepsjon i 1. etasje som betener alle pasientar, pårørande og besøkande til Glasblokkene. Hovudresepsjonen er betent alle dagar frå kl. 07.00 - 21.00. Helg og heilagdager er resepsjonen betent frå 07.30 - 21.00. Her kan du få hjelp til innsjekk, å finne fram, bestille tolk, transport og mykje meir.

I tillegg til hovudresepsjonen er det ein ekspedisjon i tilknyting til mottaket i U1. Denne har ope alle kvardagar kl. 07.00 - 22.30, og frå 08.00 til 22.30 i helg/heilagdagar

Resepsjonen i blokk 1-4 er gjort om til base for vektarar frå hospitaldrift, og er bemanna med vektar 24/7. Her er vektar tilgjengeleg for pasientar og besøkande for enklare førespurnadar og spørsmål.

I innkallingsbrevet ditt står det kor du skal møte på sjukehuset. Dei aller fleste får også ein SMS for ankomstregistrering same dag som timen er. Du kan velge å velge å sjekke inn via SMS på mobilen, eller på sjølvbetjeningsautomat i Glasblokkene.

Dei pasientene som treng eller ønsker det, får hjelp hjelp i resepsjonen.

Når pasienten har sjekka inn, enten via mobil eller på automat, får du SMS med referansekode som viser kva ven​​tesone de tilhører. Du vil alltid få ein SMS for innkalling til rom/sted.

Når timen er over og oppgjøret tatt, får pasientene mulighet til å betale egenandel mm. via Vipps, eller å få tilsendt regning i posten eller nettbanken. 

 

I foajeen i Sentralblokka på Haukeland finn du eit apotekutsal for publikum. Dei gjer klar resepten din medan du ventar der.

Apotekutsalet har eit variert varetilbod, og fører dei legemidla sjukehuset nyttar i behandlinga. Dei skaffar også legemiddel som ikkje er marknadsførte i Noreg eller som må produserast spesielt. I tillegg har dei hudpleie- og hygieneartiklar og ernæringsprodukt, samt andre apotekvarer og sjukepleieartiklar.

Dei ansatte ved apoteket gir deg informasjon, råd og rettleiing om legemiddel og legemiddelbruk og kan tilby samtale/rettleiing mellom personale og pasient på eit uforstyrra samtalerom. Dei tilbyr og opplæring i blodsukkermåling og bruk av inhalasjonspreparat.

Apoteket tar også i mot gamle legemiddel til destruksjon.​

Du kan betale med Vipps på apoteket. Du kan derfor mellom anna betale på førehand når du skal hente bestilte medisinar.

Opningstider
Måndag-fredag kl. 08.30-18.00, laurdag kl. 09.00-13.00

Telefon 55 97 53 44
Telefaks 55 29 07 40
bergen@apotekene-vest.no

For meir informasjon - sjå nettsida til Sjukehusapoteka Vest

Du treng ikkje å sitte utanfor behandlingsrommet å vente. Både vaksne og barn kan vente både ute og inne. I inngangsetasjen er det leikerom, lounge, kafé og fleire opphaldsareal. Det er også eit stort leikerom til venstre for den store trappa i U1.  


Ventesonene nær behandlingromma er godt merka. Du vil få SMS om å gå til ventesona når det nærmar seg timen.  

Når du skal på besøk eller følgje ein pasient på sjukehuset, må du gjere deg kjent med gjeldande rutinar.

​Les meir om besøkstider og -reglar på sjukehuset

Pasientbiblioteket på Haukeland er til for pasientar og pårørande. Her er utlån av bøker, både tekst- og lydbøker, filmar, musikk og tidsskrift. Biblioteket har også mange aviser til utlån, mellom anna alle lokalavisene i distriktet.
For dei som ikkje kan komme seg til biblioteket, har vi et tilbod med boktraller med eit utval frå biblioteket som blir trilla rundt til avdelingane.

Pasientbiblioteket finn du i foajeen i Sentralblokka på Haukeland. Kom innom for ein prat, lån ei bok eller slå deg ned i salongen med ei avis.