Behandling
Abort - Spontanabort
Opp til 20 prosent av alle svangerskap ender med spontanabort, så det er dessverre ganske vanleg.
Ein spontanabort vekkjer ofte mange kjensler. Alle som opplever det reagerer ulikt, men det kan vere godt å vite at det er normalt å føle seg tom og sorgfull. Det er også vanleg å ikkje hugse all den informasjonen du får ved undersøkinga og behandlinga, fordi det ikkje er så lett å ta i mot informasjon under ei påkjenning.
Årsaker til spontanabort
Spontanabort er vanleg. Opp til 20 % av alle svangerskap ender slik. Årsakene er mange. Det kan ha oppstått genetiske defektar (feil i arvestoffa) og misdanningar hos fosteret (50–75 % av tilfella). Det kan vere utviklingsfeil i morkaka. I nokon tilfelle kan infeksjonar kan vere forklaringa.
Ved mange spontanabortar kjenner vi ikkje forklaringa, men det er viktig å vite at det er ingenting du sjølv gjer eller ikkje gjer som framkallar aborten eller kan forhindra den. Helsevesenet kan heller ikkje gjere noko for å hindre naturens gong i slike tilfelle.
Før
Symptom
Som regel har den gravide mistanke om at noko er galt fordi ho får små blødingar, menstruasjonsliknande smerter, eller at kjensla av å vere gravid blir borte. Ei bløding i løpet av dei tre første månadene kan vere ein trugande abort, men er det som oftast ikkje. Ein sjeldan gong kan symptom på abort vere heilt fråverande, og då blir det først oppdaga under ei rutineundersøking.
Diagnose
Diagnosen blir stilt ved at legen får opplysningar om svangerskapsforløpet så langt, og at det blir utført vanleg underlivsundersøking, ofte ved hjelp av ultralyd.Om lag seks veker ut i svangerskapet, kan vi måle storleiken på fosteret. Nokon gonger er det behov for å ta blodprøver. Graviditetshormonet (HCG) som blir målt med to dagars mellomrom, kan gi viktig informasjon.
Om nivået av graviditetshormonet stadig aukar, er det ofte teikn på at alt er som normalt i svangerskapet, men om nivået søkk, er det større sjanse for at du har ei spontanabort.
Under
Behandling
Kva slags behandling du får etter at vi har oppdaga spontanabort, blir bestemt ut frå kor langt du er i svangerskapet og som følgje av funna ved undersøkinga.
I eit svangerskap som har vart i kort tid, eller der kroppen din har støtt ut fosteret ut av seg sjølv, blir det som regel ikkje gitt behandling fordi livmora tømmer seg sjølv. I nokon tilfelle vil legen bestemme at du skal få medikamentell behandling.
Utskraping
Eit alternativ kan vere å ta utskraping frå livmora. Det blir gjort dersom det er rikeleg innhald i livmora eller dersom ei rikeleg bløding ikkje stoppar av seg sjølv i løpet av ein dag eller to. Slik kan vi korte ned tida og plagene bli redusert. Infeksjon er sjeldan. Symptom på infeksjon er feber, smerte og eventuelt aukande bløding.
Dersom du får symptom på infeksjon eller graviditetsfølelsen ikkje forsvinn, bør du ta kontakt med eigen lege / gynekolog eller Seksjon for generell gynekologi på Kvinneklinikken. Det vevet som blir fjerna ved utskraping blir nokon gonger sendt til undersøking for å vere sikker på at det verkeleg var snakk om ein graviditet.
Dersom svangerskapet har vart i lenger enn 13 veker (vi ser det ut frå storleiken på fosteret), kan du velje om det fosteret skal bli gravlagt, settast ned i ein anonym minnelund for aborterte fostre, eller bli behandla som biologisk materiale. Vi kan forklare deg nærmare om kva dette er snakk om dersom du ønskjer meir informasjon.
Etter
Tida etterpå
Etter utskraping eller ved spontanabort, er det normalt å blø som ved ein liten menstruasjon i nokre dagar og opp til 2 veker. Nokon har også svake menstruasjonssmerter.
Du behøver ikkje ta nokre forholdsreglar med omsyn til fysisk aktivitet, men så lenge du blør er det naturleg å halde seg unna samleie og bad i badekar / symjehall. Du bør og bruke bind, ikkje tampong, for å unngå infeksjon i livmora.
Vi anbefaler at du ventar til etter første menstruasjon med å prøve å bli gravid igjen. Ei menstruasjonsbløding vil vanlegvis komme etter om lag ein månad, og kan vere litt kraftigare og litt meir smertefull enn elles.
Vil du begynne med p-piller kan du starte den dagen du har sjølve aborten eller utskrapinga skjer, eller dagen etter.
Ved behov kan du bli sjukemeld eit par–tre dagar i samband med spontanaborten.