Førebuingar

For alle undersøkingar ved angio / intervensjon gjeld følgjande:

• Alle pasientar skal ha tatt blodprøve for kontroll av nyrefunksjon, GFR og kreatinin. Prøven skal ikkje vere eldre enn sju dagar.
• Pasienten må faste minimum 6 timar.
• For pyelostomi (innlegging og skifte) gjeld 4 timar faste.
• Klare væsker kan drikkast inntil 2 timar før undersøking.  

Ved bruk av Marevan® skal INR vere regulert på førehand. Blodprøve tas samme dag og svar må foreligge før undersøking. INR skal vere 2,0 eller mindre. 

Dei blodfortynnande medikamenta Pradaxa®, Xarelto® og Eliquis® skal ikkje tas siste 24 timar før undersøking. Ved nedsett nyrefunksjon og GFR < 50 skal Pradaxa ikkje tas siste 48 timar.

Ved diabetes skal medikamenta Metformin®, Glucophage®, Avandamet®, Competact® og Janumet® ikkje tas 2 dagar før undersøkinga.

Dersom blodprøve du har teke i løpet av dei siste sju dagar viser normal nyrefunksjon, kan medisinen tas som normalt. Ved nedsett nyrefunksjon skal desse preparata heller ikkje tas i etterkant av undersøkinga. I dette tilfellet må nyrefunksjonen kontrollerast med blodprøve også etter behandling, før oppstart av aktuelle medikament. Om det gjeld deg vil du få nærare informasjon. Insulin tas som normalt. Pasientinformasjon Metformin 

Andre faste medisinar tas som normalt, hugs å ta med medikamentliste.

 Dersom du er gravid, har diabetes eller allergi, ynskjer me informasjon om dette.

Opplys også om du brukar eit av dei blodfortynnande medikamenta Marevan®, Xarelto®, Pradaxa® eller Eliquis®.

Før du kjem til oss

Pasientar til undersøking av blodårene har vore til forundersøking hjå lege og vert lagd inn på sengepost i forkant av undersøkinga. Du vil der frå informasjon om den planlagde behandlinga.

• Du må vere fastande.
• Det vil bli lagd inn veneflon i armen, og aktuelle blodprøvar vert tekne.
• Du vert køyrd i seng til undersøkelsesrommet på Radiologisk avdeling.
• Hugs å ta med deg liste over faste medisinar du brukar.
• Dersom du er gravid, har diabetes eller allergi, ynskjer me informasjon om dette.
• Opplys også om du brukar eit av dei blodfortynnande medikamenta Marevan, Xarelto, Pradaxa eller Eliquis.

Undersøking

På Radiologisk avdeling vil du bli møtt av to radiografar. Sjølve undersøkinga blir utført av lege med spesialisering innan røntgen og intervensjon (intervensjonsradiolog) i samarbeid med radiograf.

Før undersøkinga er det også her ein del førebuingar og radiografen vil stille deg nokre spørsmål. Hår vert barbert vekk i operasjonsfeltet (ofte begge lysker), huda vert desinfisert og du får eit operasjonsdekke over deg.

Blodtrykk og puls vert måla kontinuerleg. Totalt vil denne prosedyren ta 1- 3 timar. Radiologen startar med å gje deg lokalbedøving. Du vil vera vaken under inngrepet, men få avslappande og smertelindrande medikament etter behov.

Kontrastmiddel vert nytta undervegs, mange får ei varmekjensle av denne. Når bedøvelsen har fått virke vert det lagd inn ei hylse i ei hovudpulsåre. Denne fungerer som tilgong til blodåra, og det er no mogeleg å føre diverse utstyr, som tynne kateter og mandrengar, gjennom denne.

Det vil bli gjort angiografi for å kartleggje det aktuelle området. Behandlinga vert planlagd undervegs etter kva kontrastbileta viser.

Behandling

Ved utposingar i blodårene (aneurismer) kan me dekke over skaden i karet med eit stentgraft. Dette vil hindre ny blodtilførsel til aneurismet, og forhindre vidare utvidelse av blodåra. Avhengig av lokalisasjon og storleik kan aneurismer også behandlast med andre teknikkar.

Døme på dette er coiler og partiklar som vil fylle utvidinga og slik hindre at denne veks og sprekk. Metoden kan også nyttast til pågåande blødningar. Med svært tynt utstyr kan ein nå ut i små kar og stoppe blødningar lokalt. Kva metode som vert nytta vert grundig vurdert i kvart enkelt tilfelle.

Etter undersøking

Sengeleie etter behandlinga varierer mellom 1- 4 timar, avhengig av kva metode som vert nytta for å lukke tilgongen til blodåra. Det mest vanlege er å leggje ein stram trykkbandasje på innstikkstaden i lysken.

Dersom anatomien og innstikket ligg til rette for det, er det mogeleg å leggje ein "plugg" for å kunne lukke opninga i karet på den måten. Det er viktig at du ligg heilt roleg og flatt i senga for å unngå blødning. Denne tida må du liggje til observasjon på sengepost. Sjukepleiar vil måle blodtrykk og puls undervegs.

Ved reiseveg mindre enn ein time og ukomplisert forløp vil du som oftast kunne dra heim same dag.Det er viktig å drikke godt før og etter ei undersøking der ein har fått kontrastmiddel.