Undersøking
Morkakeprøve
Foster og morkake har i dei fleste tilfelle same genetisk materiale. Ved ei morkakeprøve tek vi celler frå morkaka for å sjå om fosteret har ei kromosomforandring eller genetisk sjukdom. Kvinner som har høg risiko for å få eit foster med kromosomforandring eller annan spesifikk alvorleg sjukdom, kan få tilbod om morkakeprøve.
Tilvising og vurdering
For å få utført morkakeprøve må du bli vist til regional fostermedisinsk avdeling frå lege, jordmor eller frå ei avdeling for medisinsk genetikk.
Før
Undersøkinga blir utført frå veke 11 i svangerskapet.
Ta med deg prøvesvar på kva blodtype du har, anten frå helsekort frå tidlegare svangerskap, eller svar på blodprøva teke i dette svangerskapet.
Dersom du bruker blodfortynnande medisinar, bør du ikkje ta desse det siste døgnet før morkakeprøva. Det er viktig at du avtaler med fastlegen om du kan ta pause frå dei blodfortynnande medisinane dine.
Du vil først få genetisk rettleiing ved avdeling for medisinsk genetikk. Mange er utgreidde for moglegheita for alvorleg sjukdom hos fosteret (til dømes alvorleg arveleg sjukdom) før svangerskapet og vil derfor kjenne til metoden.
Dersom det er ultralydfunn som er grunnen til morkakeprøva, vil vi gi deg informasjon om dette.
Under
Før morkakeprøven tek vi ei ultralydundersøking for å finne ut kor stort fosteret er, og kva metode som er mest veleigna. Kva metode som blir brukt, avheng av korleis morkaka er plassert. Ved nokre regionale fostermedisinske avdelingar blir prøva berre utført gjennom skjeden.
Morkakeprøve kan utførast på to ulike måtar:
Etter
Du bør vente cirka 15 minutt før du reiser heim.
Veka etter undersøkinga skal du ta det litt meir med ro enn vanleg. Om du har tungt arbeid, kan du ha behov for sjukmelding i nokre dagar.
Morkakecellene blir undersøkte i laboratorium for medisinsk genetikk. Tida det tek før du får svar på prøven, avheng av kva som blir undersøkt. Vanlegvis tek det minst éi veke. Enkelte spesielle undersøkingar kan ta fleire veker.
Ver merksam
Inntil 0,5 prosent av dei som tar morkakeprøve vil spontanabortere på grunn av sjølve prøvetakinga. Spontanaborten kjem vanlegvis i løpet av veka etter prøven er tatt.