Distal radiusfraktur, konservativ behandling

Handleddsbrot, behandling med gips

Handleddsbrot er eit av dei vanlegaste brota, og er brot like ovanfor eller i sjølve handleddet. Brotet må som oftast setjast på plass i riktig stilling før gipsing.  I dei tilfellane kor operasjon ikkje er nødvendig, vil ein gips vere tilstrekkeleg behandling for handleddsbrotet. Gipsbehandlinga varar vanlegvis i fire til seks veker.

Før

Handleddsbrot er ein akutt skade og blir vanlegvis behandla med gips same dag. Gipsbehandlinga skjer som oftast på legevakt, men nokre gonger også i akuttmottak på sjukehus.

Under

Før gipsing vil du få lokalbedøving. Brotet kan deretter bli satt på plass (reponeres). Gipsen blir lagt slik at brotet skal gro i best mogleg stilling.

Etter

Gipsen må ikkje dekkjast av klær, dyne eller liknande første døgnet etter den er lagt på, dette fordi gipsen treng luft for å tørke heilt.

Etter 10-12 dagar blir brotet kontrollert med eit røntgenbilde ved behov.

Medan gipsen er på er det viktig å:

  • Halde handa over hjartehøgde. Dette gjeld særleg dei første 1-2 vekene, og dersom fingrane har tendens til å hovne opp.
  • Stadig bevege fingrane uten å bruke for mykje kraft, det vil seie knyte og strekkje fingrane fullstendig. Om dette er vanskeleg, kan den motsatte handa bli brukt til å hjelpe til. Se mer detaljert under «Beveg fingrane».
  • Trene bøy og strekk i olbogeleddet og løfte heile armen høgt over hovudet slik at ikkje skuldaren ikkje stivnar.
  • Dekkje gipsen med ein tett plastpose som teipast til huda når du dusjar. Kalkgips blir øydelagt i vatn. Kunstgipsen toler vatn, men huda under gipsen kan ta skade av fuktigheita. Du får kjøpt eigna dusjposer på apoteket.

Armen skal ikkje leggjast i fatle. Etter kvart kan armen brukast til lettare gjeremål.

Informasjon frå fysioterapeut

  • Unngå brå belastning på handa, som til dømes fall, slag og støyt.
  • Unngå å vri underarmen inne i gipsen.
  • Dersom du bruker ganghjelpemiddel, kan du støyte deg med handa så lenge det skjer roleg og kontrollert, og ikkje provoserar smerte. Smertegrense er oftast ein god indikator for kor mykje du kan gjere. Du kan fritt støtte eller bere med olbogen.

Bruk handa så normalt som mogleg til vanlege, lette aktivitetar. Bruk handa til å kle på deg eller smøre ei brødskive så langt det går.

Beveg skuldaren og olbogen normalt for at ledda som ikkje er skada skal stivne til. Strekk armen opp mot taket, over på motsett skulder og bak på ryggen. Strekk armane ut og bakover.

Gruppe gjør armøvelser. Foto

Når du vekselvis knyter handa og sprikar med fingrane, aktiverer du venemuskelpumpa. På denne måten pumpar du hevelsen ut av handa. Når hevelsen går ned blir det lettare å bevege, og då skapar du ein god sirkel. Derfor er det svært viktig å kome raskt i gang med å bevege fingrane so mykje som gipsen tillet.

  • Strekk alle fingrane samstundes.
  • Sprik med fingrane.
  • Få med tommelen når du sprikar med fingrane
  • Knyt handa. Prøv å få fingartuppane heilt inn i handflata.
  • Hjelp den skada handa med den friske for å fingartuppane heilt inn i handflata.
  • For å klare å knyte handa, må du bøye dei store knokane (metacarpophalangialledda). Hald tommelen på den friske handa inni den skada handa, og hjelp til med frisk hand for å bøye i dei store knokane.
  • Beveg tommelen mot ein og ein fingertupp etter tur.

Det er vanleg at handa er hoven den første tida etter brotet. Hald handa over hjartehøgde for mest mogleg effektiv drenasje av hevelsen. Når du sit kan du kvile armen oppå sofaryggen, på nabostolens ryggstøtte, på ei pute i vinduskarmen eller på eit høgt bord.

Så lenge det er vondt å pendle normalt med armen når du går, kan du kvile handa i jakkelomma. Strekk og knyt handa vekselvis inne i lomma, sidan fingerbevegelse er det mest effektive tiltaket for å få ned hevelsen.

Kvinne hviler arm på stolrygg. Foto

Så snart gipsen er tatt av, skal du begynne å bevege handleddet i alle retningar. Det er normalt at det er stivt og ømt i ledd og muskulatur etter at gipsen er fjerna. Evna til å bevege handa fritt skal gradvis kome tilbake når du gjer øvingar og tar i bruk handa til daglege aktivitetar. Det er normalt at det er ømt i ytterstillingane.

Det er viktig at du normaliserer aktivitetar og bevegelsesmønsteret ditt så raskt som mogleg.

Unngå fall, slag og støyt mot handleddet den første tida. Ver forsiktig på glatt føre og med risikoaktivitetar som ballidrett, kontaktidrett, trampoline, ski og anna der det er lett for å fall og ta seg for med henda.

Det er lettare å slå opp igjen brotet den første tida. Risikoen er gradvis avtakande over dei første månadene. Tungt, fysisk arbeid må du trappe opp gradvis. Smertegrensa er som oftast ein god indikator for kor mykje du kan gjere.

Handa toler meir enn det som blir vist i øvingsprogrammet her. Du kan tøye handa med kraft. For eksempel kan du støtte handflata på eit bord og leggje vekt på ho for å tøye handleddet bakover.

Her er eit større øvingsrepertoar. Handa toler meir enn det som blir vist i øvingsprogrammet her. Du kan tøye handa med kraft. For eksempel kan du støtte handflata på eit bord og leggje vekt på ho for å tøye handleddet bakover. Vel dei øvingane som du kjenner er mest nyttige for deg:

Ver merksam

Dersom du opplever auka hevelse i fingrane og auka smerte, kan dette vere teikn på for stram gips. Om det ikkje hjelper å bevege fingrane og å heve armen, bør du straks ta kontakt med lege. Dersom du er i tvil, ring lege for råd.

Du bør vente med å køyre bil sjølv til du kan bevege handleddet godt. 

Kontakt

Sentralblokka Ortopedisk avdeling, Haukeland

Kontakt Ortopedisk avdeling, Haukeland

Oppmøtestad

Skadepoliklinikken (Bergen legevakt) i Solheimsgaten 9 ved Danmarksplass.
Ortopedisk poliklinikk i 2. etasje i Sentralblokka på Haukeland universitetssjukehus.

Flyfoto av Sentralblokka

Sentralblokka

Haukelandsveien 22

5021 Bergen

Transport

​Fleire rutebussar går forbi Haukeland. I tillegg finst direkte arbeidsruter mellom bydelane og sjukehuset.
 
​​​​​​På nettsidene til Skyss.no finn du bussruter med oversikt over stoppestader og tider
 
  • Line 5 og 6 har avgang frå Festplassen
  • Line 12 har avgang frå Bystasjonen
  • Line 16E har avgang frå Xhibition i Småstrandgaten
​Busstoppa rundt Haukeland:

  • Ulriksdal for besøkande til Ulriksdal helsepark og Glasblokkene (line 5, 6, 16E)
  • Haukeland sjukehus Nord for besøkande til Glasblokkene, Kvinneklinikken, Augebygget og Haukeland hotell (line 5, 6, 12 og 16E)
  • Haukeland sjukehus Sør for besøkande til Sentralblokka og andre bygg på Haukelandsområdet (line 5, 6, 12 og 16E)
  • Ibsensgate - arbeidsruter

​Nærmaste stoppestad til Haukeland er bybanestoppet Haukeland sjukehus. Banen stoppar nord for Sentralblokka, like ved Glasblokkene, på Haukelandsområdet. Det tar om lag 5 minutt å gå frå stoppet til sjukehuset. 

Sjå rutetabellar og oversikt over stoppestader på Skyss.no

Parkeringsanlegget på Haukeland er delt inn i ulike område på og i nærleiken av sjukehuset. Vi har dessverre ikkje nok plassar til alle som ønsker å parkere på sjukehuset.

​​​​​​​​Av omsyn til dei som må bruke bil, oppmoder vi derfor dei som kan, til å bruke offent​leg transport​. Det er også mogleg å parkere på Bystasjonen og ta buss/bane det siste stykket opp til Haukeland​. 

​For dei som av ulike årsakar må bruke bil, er det parkeringsplassar på ulike områder på og i nærleiken av sjukehuset.
 

​I Sentralblokka på Haukeland finn du ein taxihaldeplass der det som regel står ledige bilar. Ved behov er våre tilsette i resepsjonen tilgjengelege 24 timar i døgnet og kan bestille taxi til deg.

Reiseutgifter
Som regel gjennomfører du reisa di på eiga hand og søker om å få dekt reiseutgiftene i etterkant.
Les meir om å få dekt ei pasientreise

Planlegging
I utgangspunktet vel du sjølv kva transportmiddel du reiser med til behandling.
Les meir om planlegging av pasientreisa di

Rettar/Rettane dine
Hovedregelen er at pasientreiser bli dekt med ein standardsats per kilometer. Ved behov kan også nødvendige tilleggsutgifter bli dekt.
Les meir om rettane dine ved pasientreiser

Tilrettelagt transport
Helseekspressen
Avdeling for pasientreiser i Helse Bergen 

Praktisk informasjon

I foajeen i Sentralblokka på Haukeland finn du eit apotekutsal for publikum. Dei gjer klar resepten din medan du ventar der.

Apotekutsalet har eit variert varetilbod, og fører dei legemidla sjukehuset nyttar i behandlinga. Dei skaffar også legemiddel som ikkje er marknadsførte i Noreg eller som må produserast spesielt. I tillegg har dei hudpleie- og hygieneartiklar og ernæringsprodukt, samt andre apotekvarer og sjukepleieartiklar.

Dei ansatte ved apoteket gir deg informasjon, råd og rettleiing om legemiddel og legemiddelbruk og kan tilby samtale/rettleiing mellom personale og pasient på eit uforstyrra samtalerom. Dei tilbyr og opplæring i blodsukkermåling og bruk av inhalasjonspreparat.

Apoteket tar også i mot gamle legemiddel til destruksjon.​

Du kan betale med Vipps på apoteket. Du kan derfor mellom anna betale på førehand når du skal hente bestilte medisinar.

Opningstider
Måndag-fredag kl. 08.30-18.00, laurdag kl. 09.00-13.00

Telefon 55 97 53 44
Telefaks 55 29 07 40
bergen@apotekene-vest.no

For meir informasjon - sjå nettsida til Sjukehusapoteka Vest

Når du skal på besøk eller følgje ein pasient på sjukehuset, må du gjere deg kjent med gjeldande rutinar.

Les meir om besøkstider og -reglar på sjukehuset

Frivillige på Haukeland er her for å gjere pasientar og pårørande sitt møte med sjukehuset betre. Alle i frivilligheitstenesta er kledd i raude vestar og har fått kursing om rolla. 


Dei frivillige kan vise veg, vente saman med pasientar, bli med på luftetur i parken eller nærområde - og mykje meir. 

Meir informasjon på helse-bergen.no/frivillig

Kontaktinformasjon: 

Her finn du utreiseinformasjon frå Ortoperdisk avdeling: 


Utreiseinformasjon.pdf

Information to orthopedic patients at discharge from hospital

 

Telefon resepsjon: 55 97 50 00

I tillegg til resepsjonen i foajeen i Sentralblokka, har alle poliklinikkane på sjukehuset eigen resepsjon. Her kan du få hjelp med alt frå betaling til bestilling av transport.

​​​​​​​​Besøke pasientar
Skal du besøke ein pasient? Vi kan gi deg informasjon om kvar du finn dei ulike avdelingane og sengepostane på sjukehusområdet.

Betale eigendel
Du kan betale eigendel for polikliniske konsultasjonar i resepsjonen mellom klokka 07.00 og 21.00. Ver merksam på at poliklinikkane berre tar imot betaling med kort.

Bestille drosje
Om du ønskjer det, hjelper vi deg gjerne med å bestille drosje. Berre ta kontakt i resepsjonen.

Leitar du etter ei avdeling?
Sjå avdelingsoversikta

Resepsjonen i foajeen i Sentralblokka er døgnbemanna og hjelper deg i tillegg med:

Lån av rullestol
Resepsjonen låner ut rullestolar til bruk på sjukehuset. For lån av rullestol er det 200 kroner i depositum. ​

Følgeteneste
Vi tilbyr følgeteneste, der ein tilsett kan følge deg til og frå poliklinikkane, til røntgen og til Laboratorium for klinisk biokjemi. Vi har også rullestol om du treng det.

Følgeteneste har vi frå klokka 07.00 til 15.00. Direkte telefonnummer til følgetenesta er 55 97 20 06.

Oppbevaringsboksar
Vi har oppbevaringsboksar, om du treng dette. Avhengig av storleik på boksen, kostar dette 20 eller 30 kr. per døgn.

Hittegods
Vi tar imot hittegods, og leverer ut hittegods dersom dette er levert same dag eller same helg. Etter dette blir hittegodset levert til Drift/teknisk kundesenter.​​

I 3. etasje i Sentralblokka på Haukeland ligger det to stillerom. På dei to stilleromma kan du vere for deg sjølv med tankane og bønene dine. Romma​ er alltid ope, og er opne for alle. ​

Les meir om stilleromma

​Utgreiing og behandling vil vere avhengig av god kommunikasjon og kartlegging av grundig sjukdomshistorikk. Derfor ber vi deg gi beskjed om du har behov for tolk under pasientsamtalane og undersøkingane så tidleg som mogleg. Dette gjeld om du til dømes har hørsels- eller synshemming, eller om du har eit anna morsmål og snakkar lite norsk.

Les meir om tolketenester og dine rettar som pasient

Alle pasientar og besøkande kan bruke gratis trådlaust internett på dei fleste områda på sjukehuset.

Gjest.ihelse.net er eit trådlaust nettverk for besøkande, pasientar og tilsette. Slik koblar du deg til gjestenettet vårt:

  1. Koble deg til det trådlause gjestenettet (gjest.ihelse.net)
  2. Ein nettlesar skal opne seg automatisk. (Om påloggingsvindauget ikkje dukkar opp, forsøk å opne nettlesaren manuelt).​
  3. Trykk "Godta" når du har lest og forstått vilkåra.

Innlogginga skjer automatisk på einingar etter første pålogging, så lenge kontoen er aktiv. Det skal bare være nødvendig å logge seg på éin gong per eining per 31 dagar. 

 
Trøbbel med å kople til trådlaust internett?
Sjukehuset har dessverre dårleg nettverk nokre stader. Du kan derfor ha problem med å få logga deg på nettverket. Vi beklagar dette, og jobbar med å utbetre dette.
 
Har du ein nyare mobiltelefon, og problem med å kople det til trådlaust gjestenett på sjukehuset? Det kan skuldast nettverksinnstillingane på telefonen din. 

Som inneliggande pasient vil du få matservering på avdelinga du ligg på. I tillegg kan du og besøkande kjøpe alt frå dagens middag til smårettar, bakevarer og kioskvarer på sjukehuset. I nærmiljøet finst også fleire daglegvarebutikkar.

Les meir om mattilbodet ved sjukehuset

Pasientbiblioteket på Haukeland er til for pasientar og pårørande. Her er utlån av bøker, både tekst- og lydbøker, filmar, musikk og tidsskrift. Biblioteket har også mange aviser til utlån, mellom anna alle lokalavisene i distriktet.
For dei som ikkje kan komme seg til biblioteket, har vi et tilbod med boktraller med eit utval frå biblioteket som blir trilla rundt til avdelingane.

Pasientbiblioteket finn du i foajeen i Sentralblokka på Haukeland. Kom innom for ein prat, lån ei bok eller slå deg ned i salongen med ei avis.