Vi tilrår at du alltid nyttar siste versjon av nettlesaren din.

Rekonstruksjon av større skade på skjede / endetarm etter tidlegare fødsel

Under fødselen blir bekkenbotnen strekt og det kan oppstå rifter i huda. Mange fødande får mindre rifter, men i blant kan den fødande få større fødselsrifter. Det kan føre til skade på endetarmens lukkemuskel.

Lukkemuskelen er ein ringmuskel, som går rundt den nedste delen av endetarmen, og dens funksjon er å halde på luft og avføring. Ein normal og frisk lukkemuskel er konstant samantrekt.

Dersom lukkemuskelen er skadd og ikkje gror saman fullstendig, kan lukkemekanismen bli svekt. Da kan du få plager med at du lek luft og ikkje har full kontroll på avføringa, og du opplever kanskje problem med å rekke toalettet i tide. Dette gjeld særleg dei første 2–4 månadene.

Før

Det er størst risiko for rifter i lukkemuskelen dersom du er førstegongsfødande, føder stort barn eller blir forløyst med tong eller vakuum.

Under

For å reparere ein skadd lukkemuskel, syr vi dei skadde endene på muskelen saman. Deretter reparerer vi resten av rifta slik at det skadde området skal bli mest mogleg normalt igjen. Tråden som blir brukt, vil løyse seg opp av seg sjølv, stinga treng ikkje fjernast.

Etter

Smerter etter fødsel

Dei første dagane etter fødselen er det normalt at det svir når du lèt vatnet, og i dei første vekene kan det klø i området der det er sydd. Såret vil vanlegvis lækjast innan tre til fire veker. Det kan ta opp mot éin månad før du er smertefri og oppnår normal førlegheit rundt skjeden.

Nokon har behov for smertestillande medisinar i ein til to veker etter fødselen, og vi anbefaler da at du bruker 1 gram paracetamol (Paracetamol/Paracet/Pamol/Pinex/Panodil) opp til fire gonger i døgnet. Om nødvendig, kan du ta 400 mg ibuprofen (Ibux/Ibuprofen/Ibumetin) saman med paracetamol, men maks tre gonger i døgnet. Desse smertestillande medikamenta skader ikkje barnet via morsmjølka når du ammar.

Sårhygiene og amming

Skyl deg med lunka vatn når du har hatt avføring og bruk elles handdusj når du skal vaske underlivet. Bruk eit reint handkle til å tørke deg med.

  • Unngå å sitte for lenge om gongen. Det kan belaste såret og gi auka smerte. Prøv å sitte på to samanrulla handkle.
  • Legg deg på sida når du skal inn og ut av senga
  • Ligg helst på sida når du ammar
  • Hald avføringa mjuk
  • Unngå tunge løft i fire til seks veker etter fødselen
  • Bruk reseptfrie, smertestillande medikament mot smerter frå såra

Tarmfunksjon

Treg mage er vanleg etter fødselen. Derfor får du avføringsmiddel (Laktulose/Duphalac/ Betulac) 15 ml to gonger dagleg, i den tida du er innlagd. Du kan halde fram med det i eit par veker etter fødselen for å halde avføringa mjuk. Unngå å trykke mykje ved toalettbesøk.

Du bør drikke rikeleg med vatn og ete fiberrikt kost (fullkornsbrød, frukt, rosiner/svisker).

Mange klarer ikkje å halde på luft frå endetarmen dei første vekene etter fødselen. Dette betrar seg når bekkenbotnen blir gradvis sterkare igjen det første halvåret etter fødselen.

Fysioterapi og opptrening

På fødeavdelinga får du råd om trening etter fødsel. Du får også tilvising til fysioterapeut som kan hjelpe deg med bekkenbotnstreninga vidare.

Start med lett trening av musklane i bekkenbotnen så raskt som mogleg etter fødselen. Ligg i kvilestilling, knip saman musklane rundt endetarmen, skjeden og urinrøyropninga. Gjenta fire–fem gonger etter kvarandre, tre gonger om dagen.

Etter kvart som bekkenbotnen blir sterkare, kan du auke til ti knip om gongen. Heime kan du gjere øvingane når du ligg på golvet. Ta i så godt du kan, utan å halde pusten, og utan å bruke musklane i baken, låra eller magen. Hald knipetaket så lenge du klarer, kvil nokre sekund og knip ein gong til. Du bør halde fram med knipeøvingane i tre til seks månader etter fødselen.

Prøv å knipe igjen også når du hostar eller nys, og før du løftar barnet ditt eller noko anna tungt. Det er anbefalt at du held fram med knipeøvingar også etter barseltida, da dette førebygger urin- og luftlekkasje i framtida. Om du treng meir informasjon, anbefaler vi desse nettstadane:

www.quintet.no

www.bekkenbunnen.no

www.mammanett.no 

Sex etter fødselen

Det vil ta omtrent éin månad før rifta i lukkemuskelen til endetarmen har grodd. Vent derfor i minst 4–6 veker med å ha samleie, slik at ikkje rifta går opp igjen. Mange kvinner ønsker ikkje sex dei første 2–3 månadene etter fødselen fordi dei er slitne, redde for smerter eller manglar sexlyst. Hormonendringar gjer ofte at skjeden kjennest tørr ut, og det kan vere lurt å bruke eit glidemiddel. Vi anbefaler ikkje analt samleie dei to første månadene etter fødselen.

Kontroll

Dersom du fekk skade i endetarmsmuskulaturen, vil du få ein time til poliklinisk kontroll 9 til 12 månader etter fødselen. Men du må ta kontakt med fastlegen din om du får problem med såret i underlivet i vekene etter fødselen. Teikn på infeksjon er aukande smerter, at området hovnar opp og feber. Det er viktig at du blir tilvist og undersøkt på sjukehuset dersom det er teikn på at såret har gått opp igjen, eller om du lekker avføring. Om du slit med plager, er det viktig at du tar kontakt med fastlegen din, før den planlagde kontrolltimen.

Skadane skal vere grodde ved kontrolltimen 9 til 12 månader etter fødselen, og du skal ha fått tilbake styrken i bekkenbotnen. Ofte vil plager du hadde dei første månadene ha gått over. Saman med deg vil vi vurdere om funksjonen bekkenbotnen er svekt etter skaden.

Før timen bør du tenke gjennom og registrere plager du kjenner, og kva innverknad dei har i kvardagen. Vi vil gjerne diskutere med deg om du bør føde normalt eller med keisarsnitt i eit seinare svangerskap, og korleis oppfølginga bør vere. Om du ikkje har plager etter skaden, vil vi vanlegvis anbefale vaginal fødsel også neste gong.

Blir eg normal igjen?

Dei fleste som har fått skade på lukkemuskelen under fødsel får ikkje varige, alvorlege plager. Det vanlegaste er at du ikkje har full kontroll på luft frå tarmen. Dette kan opplevast som vanskeleg i kvardagen, sosialt og på arbeid. Problem med å halde på avføringa, er eit meir sjeldan problem.

Det er viktig at du tar kontakt med fastlegen din om du har slike problem, også om det har gått lengre tid sidan du fødde. Da kan du få utgreiing og best mogleg behandling. Det finst ulike behandlingstilbod som kan vere til god hjelp.

Ver merksam

Ta kontakt med lege dersom:

  • du får feber
  • vevet rundt såret blir meir hovent
  • smertene i såret aukar
  • du trur såret kan ha sprokke opp
  • du lekker avføring

Kontakt

  • Ventetid: 18 - 86 uker

    Kontakt Nasjonal behandlingstjeneste for gynekologiske fistler

    Oppmøtestad

    Glasblokkene, blokk 6

    Flyfoto av Glasblokkene

    Glasblokkene

    Haukelandsbakken 1

    5021 Bergen

    Finn fram

    Transport

    ​Fleire rutebussar går forbi Haukeland. I tillegg finst direkte arbeidsruter mellom bydelane og sjukehuset.
     
    ​​​​​​På nettsidene til Skyss.no finn du bussruter med oversikt over stoppestader og tider
     
    • Line 5 og 6 har avgang frå Festplassen
    • Line 12 har avgang frå Bystasjonen
    • Line 16E har avgang frå Xhibition i Småstrandgaten
    ​Busstoppa rundt Haukeland:

    • Ulriksdal for besøkande til Ulriksdal helsepark og Glasblokkene (line 5, 6, 16E)
    • Haukeland sjukehus Nord for besøkande til Glasblokkene, Kvinneklinikken, Augebygget og Haukeland hotell (line 5, 6, 12 og 16E)
    • Haukeland sjukehus Sør for besøkande til Sentralblokka og andre bygg på Haukelandsområdet (line 5, 6, 12 og 16E)
    • Ibsensgate - arbeidsruter

    ​Nærmaste stoppestad til Haukeland er bybanestoppet Haukeland sjukehus. Banen stoppar nord for Sentralblokka, like ved Glasblokkene, på Haukelandsområdet. Det tar om lag 5 minutt å gå frå stoppet til sjukehuset. 

    Sjå rutetabellar og oversikt over stoppestader på Skyss.no

    Sjekk nettsida til Flybussen for meir informasjon om ruter og prisar

     

    Det er to HC-parkeringsplassar ved Glasblokkene. ​På grunn av byggearbeid er det elles begrensa med parkeringsplassar.

    Besøkande parkerer på parkeringsdekket i Sentralblokka. Her er det også fleire HC-parkeringsplassar.

    Meir informasjon om parkering på Haukeland universitetssjukehus 

    Ein kan gå mellom Sentralblokka og Glasblokkene innandørs via tunnelsystemet.

    Ventetid

    18 uker til utredning

    68 uker til innleggelse (86 totalt)

    Velg behandlingssted (helsenorge.no)

    Praktisk informasjon

    I Glasblokkene 5-8 er det ein hovudresepsjon i 1. etasje som betener alle pasientar, pårørande og besøkande til Glasblokkene. Hovudresepsjonen er betent alle dagar frå kl. 07.00 - 21.00. Helg og heilagdager er resepsjonen betent frå 07.30 - 21.00. Her kan du få hjelp til innsjekk, å finne fram, bestille tolk, transport og mykje meir.

    I tillegg til hovudresepsjonen er det ein ekspedisjon i tilknyting til mottaket i U1. Denne har ope alle kvardagar kl. 07.00 - 22.30, og frå 08.00 til 22.30 i helg/heilagdagar

    Resepsjonen i blokk 1-4 er gjort om til base for vektarar frå hospitaldrift, og er bemanna med vektar 24/7. Her er vektar tilgjengeleg for pasientar og besøkande for enklare førespurnadar og spørsmål.

    I innkallingsbrevet ditt står det kor du skal møte på sjukehuset. Dei aller fleste får også ein SMS for ankomstregistrering same dag som timen er. Du kan velge å velge å sjekke inn via SMS på mobilen, eller på sjølvbetjeningsautomat i Glasblokkene.

    Dei pasientene som treng eller ønsker det, får hjelp hjelp i resepsjonen.

    Når pasienten har sjekka inn, enten via mobil eller på automat, får du SMS med referansekode som viser kva ven​​tesone de tilhører. Du vil alltid få ein SMS for innkalling til rom/sted.

    Når timen er over og oppgjøret tatt, får pasientene mulighet til å betale egenandel mm. via Vipps, eller å få tilsendt regning i posten eller nettbanken. 

     

    I foajeen i Sentralblokka på Haukeland finn du eit apotekutsal for publikum. Dei gjer klar resepten din medan du ventar der.

    Apotekutsalet har eit variert varetilbod, og fører dei legemidla sjukehuset nyttar i behandlinga. Dei skaffar også legemiddel som ikkje er marknadsførte i Noreg eller som må produserast spesielt. I tillegg har dei hudpleie- og hygieneartiklar og ernæringsprodukt, samt andre apotekvarer og sjukepleieartiklar.

    Dei ansatte ved apoteket gir deg informasjon, råd og rettleiing om legemiddel og legemiddelbruk og kan tilby samtale/rettleiing mellom personale og pasient på eit uforstyrra samtalerom. Dei tilbyr og opplæring i blodsukkermåling og bruk av inhalasjonspreparat.

    Apoteket tar også i mot gamle legemiddel til destruksjon.​

    Du kan betale med Vipps på apoteket. Du kan derfor mellom anna betale på førehand når du skal hente bestilte medisinar.

    Opningstider
    Måndag-fredag kl. 08.30-18.00, laurdag kl. 09.00-13.00

    Telefon 55 97 53 44
    Telefaks 55 29 07 40
    bergen@apotekene-vest.no

    For meir informasjon - sjå nettsida til Sjukehusapoteka Vest

    Du treng ikkje å sitte utanfor behandlingsrommet å vente. Både vaksne og barn kan vente både ute og inne. I inngangsetasjen er det leikerom, lounge, kafé og fleire opphaldsareal. Det er også eit stort leikerom til venstre for den store trappa i U1.  


    Ventesonene nær behandlingromma er godt merka. Du vil få SMS om å gå til ventesona når det nærmar seg timen.  

    Når du skal på besøk eller følgje ein pasient på sjukehuset, må du gjere deg kjent med gjeldande rutinar.

    ​Les meir om besøkstider og -reglar på sjukehuset

    Pasientbiblioteket på Haukeland er til for pasientar og pårørande. Her er utlån av bøker, både tekst- og lydbøker, filmar, musikk og tidsskrift. Biblioteket har også mange aviser til utlån, mellom anna alle lokalavisene i distriktet.
    For dei som ikkje kan komme seg til biblioteket, har vi et tilbod med boktraller med eit utval frå biblioteket som blir trilla rundt til avdelingane.

    Pasientbiblioteket finn du i foajeen i Sentralblokka på Haukeland. Kom innom for ein prat, lån ei bok eller slå deg ned i salongen med ei avis.

  • Ventetid: 18 - 86 uker

    Kontakt Gynekologisk avdeling

    Oppmøtestad

    Glasblokkene, Blokk 6

    Flyfoto av Glasblokkene

    Glasblokkene

    Haukelandsbakken 1

    5021 Bergen

    Finn fram

    Transport

    ​Fleire rutebussar går forbi Haukeland. I tillegg finst direkte arbeidsruter mellom bydelane og sjukehuset.
     
    ​​​​​​På nettsidene til Skyss.no finn du bussruter med oversikt over stoppestader og tider
     
    • Line 5 og 6 har avgang frå Festplassen
    • Line 12 har avgang frå Bystasjonen
    • Line 16E har avgang frå Xhibition i Småstrandgaten
    ​Busstoppa rundt Haukeland:

    • Ulriksdal for besøkande til Ulriksdal helsepark og Glasblokkene (line 5, 6, 16E)
    • Haukeland sjukehus Nord for besøkande til Glasblokkene, Kvinneklinikken, Augebygget og Haukeland hotell (line 5, 6, 12 og 16E)
    • Haukeland sjukehus Sør for besøkande til Sentralblokka og andre bygg på Haukelandsområdet (line 5, 6, 12 og 16E)
    • Ibsensgate - arbeidsruter

    ​Nærmaste stoppestad til Haukeland er bybanestoppet Haukeland sjukehus. Banen stoppar nord for Sentralblokka, like ved Glasblokkene, på Haukelandsområdet. Det tar om lag 5 minutt å gå frå stoppet til sjukehuset. 

    Sjå rutetabellar og oversikt over stoppestader på Skyss.no

    Sjekk nettsida til Flybussen for meir informasjon om ruter og prisar

     

    Det er to HC-parkeringsplassar ved Glasblokkene. ​På grunn av byggearbeid er det elles begrensa med parkeringsplassar.

    Besøkande parkerer på parkeringsdekket i Sentralblokka. Her er det også fleire HC-parkeringsplassar.

    Meir informasjon om parkering på Haukeland universitetssjukehus 

    Ein kan gå mellom Sentralblokka og Glasblokkene innandørs via tunnelsystemet.

    Ventetid

    18 uker til utredning

    68 uker til innleggelse (86 totalt)

    Velg behandlingssted (helsenorge.no)

    Praktisk informasjon

    I Glasblokkene 5-8 er det ein hovudresepsjon i 1. etasje som betener alle pasientar, pårørande og besøkande til Glasblokkene. Hovudresepsjonen er betent alle dagar frå kl. 07.00 - 21.00. Helg og heilagdager er resepsjonen betent frå 07.30 - 21.00. Her kan du få hjelp til innsjekk, å finne fram, bestille tolk, transport og mykje meir.

    I tillegg til hovudresepsjonen er det ein ekspedisjon i tilknyting til mottaket i U1. Denne har ope alle kvardagar kl. 07.00 - 22.30, og frå 08.00 til 22.30 i helg/heilagdagar

    Resepsjonen i blokk 1-4 er gjort om til base for vektarar frå hospitaldrift, og er bemanna med vektar 24/7. Her er vektar tilgjengeleg for pasientar og besøkande for enklare førespurnadar og spørsmål.

    I innkallingsbrevet ditt står det kor du skal møte på sjukehuset. Dei aller fleste får også ein SMS for ankomstregistrering same dag som timen er. Du kan velge å velge å sjekke inn via SMS på mobilen, eller på sjølvbetjeningsautomat i Glasblokkene.

    Dei pasientene som treng eller ønsker det, får hjelp hjelp i resepsjonen.

    Når pasienten har sjekka inn, enten via mobil eller på automat, får du SMS med referansekode som viser kva ven​​tesone de tilhører. Du vil alltid få ein SMS for innkalling til rom/sted.

    Når timen er over og oppgjøret tatt, får pasientene mulighet til å betale egenandel mm. via Vipps, eller å få tilsendt regning i posten eller nettbanken. 

     

    I foajeen i Sentralblokka på Haukeland finn du eit apotekutsal for publikum. Dei gjer klar resepten din medan du ventar der.

    Apotekutsalet har eit variert varetilbod, og fører dei legemidla sjukehuset nyttar i behandlinga. Dei skaffar også legemiddel som ikkje er marknadsførte i Noreg eller som må produserast spesielt. I tillegg har dei hudpleie- og hygieneartiklar og ernæringsprodukt, samt andre apotekvarer og sjukepleieartiklar.

    Dei ansatte ved apoteket gir deg informasjon, råd og rettleiing om legemiddel og legemiddelbruk og kan tilby samtale/rettleiing mellom personale og pasient på eit uforstyrra samtalerom. Dei tilbyr og opplæring i blodsukkermåling og bruk av inhalasjonspreparat.

    Apoteket tar også i mot gamle legemiddel til destruksjon.​

    Du kan betale med Vipps på apoteket. Du kan derfor mellom anna betale på førehand når du skal hente bestilte medisinar.

    Opningstider
    Måndag-fredag kl. 08.30-18.00, laurdag kl. 09.00-13.00

    Telefon 55 97 53 44
    Telefaks 55 29 07 40
    bergen@apotekene-vest.no

    For meir informasjon - sjå nettsida til Sjukehusapoteka Vest

    Du treng ikkje å sitte utanfor behandlingsrommet å vente. Både vaksne og barn kan vente både ute og inne. I inngangsetasjen er det leikerom, lounge, kafé og fleire opphaldsareal. Det er også eit stort leikerom til venstre for den store trappa i U1.  


    Ventesonene nær behandlingromma er godt merka. Du vil få SMS om å gå til ventesona når det nærmar seg timen.  

    Når du skal på besøk eller følgje ein pasient på sjukehuset, må du gjere deg kjent med gjeldande rutinar.

    ​Les meir om besøkstider og -reglar på sjukehuset

    Pasientbiblioteket på Haukeland er til for pasientar og pårørande. Her er utlån av bøker, både tekst- og lydbøker, filmar, musikk og tidsskrift. Biblioteket har også mange aviser til utlån, mellom anna alle lokalavisene i distriktet.
    For dei som ikkje kan komme seg til biblioteket, har vi et tilbod med boktraller med eit utval frå biblioteket som blir trilla rundt til avdelingane.

    Pasientbiblioteket finn du i foajeen i Sentralblokka på Haukeland. Kom innom for ein prat, lån ei bok eller slå deg ned i salongen med ei avis.