Diagnose
Brystkreft
Brystkreft er vondarta forandringar som oppstår i brystkjertelvevet. Det er den mest hyppige krefttypen hos kvinner. Nesten alle brystkreftsvulstar kan fjernast, og operasjon er den primære behandlingsmetoden for dette. Nokre gongar er det formålstenleg å gi medisinsk behandling for å minske svulsten før operasjon.
Tilvising og vurdering
Når fastlegen har begrunna mistanke om kreft skal du bli tilvist direkte til eit pakkeforløp for kreft. Eit pakkeforløp er eit standardisert pasientforløp som skildrar organiseringa av utgreiing og behandling, kommunikasjon/dialog med deg og dine pårørande, i tillegg til ansvarsplassering og konkrete forløpstider.
Om du blir etterinnkalt etter mammografiscreening er det eit mål at du får time til etterundersøking innan 15 dagar frå du tok screeningbildene.
Brystdiagnostisk senter (BDS) sørger for å sette opp timane du skal ha i utgreiinga.
Utgreiing
I utgreiinga blir det gjort undersøkingar av deg for å avklare om du har kreft eller ikkje. Alder, symptom og kliniske funn vil påverke kva undersøkingar som er nødvendige. Det kan bli aktuelt med trippeldiagnostikk (tre undersøkingar):
- Mammografi og/eller ultralydundersøking
- Klinisk undersøking av brysta
- Nålebiopsi. Det vil seie at vi bruker ein nål for å ta prøver av brystet. Dette gjer vi for å avdekke om forandringa er ein kreftsvulst eller ein ufarleg kul.
Det kan vere nødvendig med fleire undersøkingar. Dette får du informasjon om undervegs. Når resultata frå undersøkingane og prøvene er klare, vil vi som oftast kunne avklare om du har kreft eller ikkje.
Pasientinformasjon - utgreiing ved mistanke om brystkreft (helsedirektoratet.no)
Aktivitet etter undersøking av brystet
Etter undersøkinga kan du vere i normal aktivitet, og du kan vere i arbeid.
Resultat av utgreiinga
Dersom det er nødvendig å ta biopsi, eller det er behov for fleire undersøkingar, kan det ta 1-3 veker å få resultatet. Dersom det ikkje er behov for biopsi og ein ikkje finn noko å undersøke vidare, får du svaret same dag som du har time ved BDS. Resultatet av undersøkingane vil vere førande for planen vidare.
Pakkeforløp heim
Alle pasientar som får ein kreftdiagnose, blir inkludert i Pakkeforløp heim for pasientar med kreft. Gjennom pakkeforløpet skal du som pasient få avdekt dine individuelle behov for tenester og oppfølging utover sjølve kreftbehandlinga.
Les meir på helsenorge.no:
Behandling
Samval
Når du har vorte sjuk eller har eit helseproblem, er det ofte fleire ulike moglegheiter for både undersøkingar og behandling. Her finn du samvalsverktøy som kan hjelpa deg til å ta valet.
Viss du har kreft, planlegg vi no kva behandling som er best for deg. Beslutninga om behandling tar vi i lag med deg, vanlegvis basert på vurderingar som er gjort i eit tverrfagleg team-møte.
For pasientar med brystkreft vil som regel eit eller fleire av følgjande behandlingsalternativ vere aktuelle: operasjon, cellegift, hormonblokkerande behandling og/eller strålebehandling. Operasjon er den vanlegaste behandlinga. Nokre pasientar får cellegift, hormonblokkerande behandling eller strålebehandling i tillegg.
Forundersøkingar til operasjonen
Førebuande dag skal du snakke med sjukepleiar og eventuelt kirurg, samt narkoselege ved behov. Hos nokre vil det vere behov for å merke kulen i brystet og lymfeknutane under armen før operasjon.
I tillegg blir det tatt blodprøver, målt blodtrykk og puls.
Operasjonsdagen
Tilleggsbehandling
Behandling av brystkreft i dag er ofte multimodal. Dette betyr at vi kombinerer fleire behandlingsmåtar for å gi best mogleg behandlingsresultat, og for å gi den enkelte pasient moglegheiter for å bevare brystet. Størrelsen på og eigenskapane til svulsten, eventuell lymfeknutespreiing og alderen din vil ha betydning for kva type behandling som blir valt.
Ikkje alle treng tilleggsbehandling.
Livsforlengande behandling
Ved langtkomen kreft der sjukdommen ikkje kan kurerast, finst det no ei rekke moglegheiter både til livsforlengande behandling og god symptomførebygging og symptomlindring.
Mange kan leve med kreftsjukdommen i fleire år sjøl om sjukdommen har spreidd seg, og nokre dør av heilt andre årsaker.
Livsforlenggande behandling kan består av både cellegiftbehandling, hormonblokkerande behandling, målretta kreftbehandling, strålebehandling og lindrande behandling.
Oppfølging
For dagkirurgiske pasientar vil det ofte vere eit tilbod om time på poliklinikken dagen etter operasjonen. Her får du samtale med sjukepleiar.. Du får tilbod om deltaking på fysioterapigruppe som arrangerast 4 gonger om våren og 3 gonger om hausten.